Hà Giang không chỉ nổi tiếng với những điểm du lịch nổi tiếng, những lễ hội văn hóa độc đáo, những món ăn đậm màu sắc vùng miền của các dân tộc thiểu số… mà còn tạo dấu ấn trong lòng du khách bởi loại trà shan tuyết Hà Giang quý hiếm. Từng búp chè được kết tinh từ tinh hoa của núi rừng, qua bàn tay khéo léo của các nghệ nhân và trở thành loại trà shan tuyết Hà Giang thơm dịu, ngọt hậu, nước chè vàng như mật ong…
Từ xưa đến nay, trà nói chung và trà shan tuyết Hà Giang vẫn luôn là thức uống mang đậm bản sắc văn hóa của người Việt Nam. Khi đối diện với chén trà ấm nóng, con người ta chẳng còn phân biệt sang hèn, si hận, chỉ có vị trà tinh túy ngọt hậu là còn lưu lại mãi. Do đó, trong mỗi gia đình người Việt, một bộ ấm pha trà là thứ không thể thiếu. Suốt bốn mùa Xuân – Hạ – Thu – Đông, khắp ba miền Bắc – Trung – Nam, từ năm này qua năm khác, dù là lầu son gác tía tới hay chốn Thiền môn, dù là bậc chí sĩ hay chỉ là người nông dân bình thường, dù lễ tết hay hiếu hỉ, người Việt vẫn luôn pha trà, uống trà, mời trà. Trà không còn là một thức uống đơn thuẩn mà còn là người bạn trị kỷ. Thưởng thức trà đã trở thành một nét văn hóa xưa – nay.
Thiên nhiên ưu ái ban tặng cho mảnh đất Hà Giang bầu khí hậu mát mẻ cùng nguồn nước sạch dồi dào, phù hợp để phát triển giống tra tuyet đặc sản. Đây là một trong những loại trà quý bậc nhất của nước ta. Không giống như loại chè khác ở Thái Nguyên hay Tuyên Quang chỉ là cây nhỏ thấp vừa tâm với, trà shan tuyết Hà Giang là loại cây thân gỗ cổ thụ, thân to và lá chè mọc theo từng chùm trên cành. Do đó, để thu hái được loại chè này, người dân làm chè phải trèo lên thân cây cao hoặc với lên những cây cao quá người để thu hoạch.
Loại chè này có nhiều cổ thụ trên 100 tuổi, thậm chí vài trăm tuổi. Những làn sương và mây mù quanh năm bao phủ tại mảnh đất Hà Giang khiến trên mỗi chiếc lá chè đều được phủ một lớp lông to mịn màng, trắng như tuyết. Đây cũng là lý do khiến cái tên đầy thi vị “Shan Tuyết” được đặt cho loại chè này. Hiện nay, trà shan tuyết Hà Giang được trồng và thu hái nhiều ở các huyện như Bắc Quang, Vị Xuyên. Quang Bình, Hoàng Su Phì, Xín Mần.
Như lời người nông dân ở đây kể lại, tra shan tuyet cổ thụ có nguồn gốc từ lâu đời. Loại cây chè này được mang đến vùng núi rừng Tây Bắc thuộc địa phận tỉnh Hà Giang là do chúng được mọc lẫn cùng những cây khác. Khi vào tới vùng đất này, chúng đã nhanh chóng thích nghi và phát triển khoẻ mạnh. Đến khi người nông dân ở đây đi phát nương, dọn rẫy thì đã phát hiện ra và để lại chăm sóc, thu hái.
Trà shan tuyết Hà Giang có 2 loại là loại chè lá nhỏ có tán hình mâm xôi hoặc dạng nến. Loại chè lá nhỏ này có nhiều ở Lũng Phì và nó chiếm phần lớn trong tổng sản lượng chè shan tuyết ở Hà Giang. Còn loại chè shan tuyết lá to thì được trồng và phát triển nhiều ở vùng chè cổ Bó Đướt, Thượng Sơn – Vị Xuyên.
Đối với những người thích thưởng thức, sành về trà thì trà shan tuyết Hà Giang là không thể thiếu trong tủ trà. Để thưởng thức món trà shan tuyết thơm ngon nhất thì việc pha trà cũng cần có “nghệ thuật”. Giống như các loại trà khác, bạn cần cho lượng chè phù hợp với khẩu vị vào ấm. Cho ít nước nóng vào xuyến tráng một lượt cho chè sạch, đổ đi và cho nước nóng vào để ngâm khoảng 5 phút là bạn đã có 1 bình trà shan tuyết thơm ngon.
Uống trà shan tuyết Hà Giang và cùng ngâm thơ, hàn huyên những câu chuyện cùng bạn bè tri kỷ là thú vui của nhiều người. Trà shan tuyết còn là bài thuốc tự nhiên để phòng trách một số bệnh nan y. Uống trà thường xuyên giúp giải độc nhẹ, chống lại quá trình oxy hóa, ngăn ngừa các tế bào ung thư, giúp nâng cao tuổi thọ, trẻ hóa làn da…
Do đó, nếu có cơ hội đến với vùng đất Hà Giang, du khách đừng quên món trà shan tuyết thơm ngon này. Nếu không có cơ hội đến với đất chè thì bạn cũng có thể dễ dàng đặt loại trà shan tuyết Hà Giang thơm ngon tại Trà Vạn Long một sản phẩm tiêu chuẩn OCOP.